گروه آموزشی قله

این کتاب اصلاً درباره‌ی چیه؟

فکر کن یه روز بد داری: رئیس سرت داد زده، دوستت جواب پیامتو نداده، و حس می‌کنی دنیا رو سرت آوار شده. الیس می‌گه این موقعیتا نیستن که تو رو داغون می‌کنن؛ بلکه فکراییه که تو سرت درباره‌ی این موقعیتا می‌چرخی. مثلاً اگه به خودت بگی «من حتماً یه آدم افتضاحم که رئیس این‌جوری باهام حرف زده»، خودتو تو یه چاه غصه می‌ندازی. اما اگه بگی «خب، رئیس امروز حالش خوب نبود، من که خدا نیستم همه‌چیزو درست کنم»، یهو می‌بینی حالتم بهتره. این کتاب پر از اینجور راهکارای باحاله که بهت یاد می‌ده چطور فکرای مسموم رو بندازی دور و به‌جاش فکرای منطقی و حال‌خوب‌کن بذاری.

الیس با زبون خودمونی و گاهی با یه کم شوخی، بهت می‌گه که تو خودت رئیس احساساتتی و می‌تونی هر موقعیت بدردنخوری رو به یه فرصت برای قوی‌تر شدن تبدیل کنی. یه جا تو کتاب می‌گه:

«هیچ‌کس نمی‌تونه تو رو ناراحت کنه، مگر اینکه خودت بخوای.»

این کتاب انگار یه دوست مستقیمه که بهت می‌گه: «هی، خودتو جمع کن، تو از این موقعیت قوی‌تری!» پر از مثالای واقعی و تمریناییه که می‌تونی همین امروز شروع کنی.

این کتاب برای کیه؟

این کتاب انگار برای همه‌جور آدمی نوشته شده که دلشون می‌خواد حالشون بهتر باشه:

• اونایی که غصه‌شون می‌گیره یا عصبی می‌شن: اگه اضطراب، غم یا عصبانیت داره اذیتت می‌کنه، این کتاب بهت راهکار می‌ده.
• کسایی که عاشق خودیاری‌ان: اگه کتابای روان‌شناسی و حال‌خوب‌کن دوست داری، این یکی حسابی بهت می‌چسبه.
• اونایی که تو موقعیت سختن: اگه تازه از یه رابطه خراب اومدی بیرون، کارتو از دست دادی یا حس می‌کنی گم شدی، این کتاب مثل یه فانوسه.
• هر کی که می‌خواد قوی‌تر باشه: از جوونای دانشجو گرفته تا کسایی که سنشون بیشتره و دلشون می‌خواد زندگی‌شونو دوباره بچینن.

خلاصه، اگه دوست داری کنترل حال و هواتو خودت دست بگیری، این کتاب مال توئه.

کتاب چی می‌خواد بهت بگه؟

الیس یه حرف ساده ولی گنده داره: تو خودت انتخاب می‌کنی که چی حالتو خراب کنه. نه رئیس بداخلاق، نه ترافیک، نه حتی بدترین اتفاقا نمی‌تونن تو رو بدبخت کنن، مگر اینکه خودت بهشون پر و بال بدی. اون می‌گه فکرای غیرمنطقی مثل «من باید همیشه همه‌چیزو درست کنم» یا «همه باید منو دوست داشته باشن» هستن که تو رو به دردسر می‌ندازن. اگه این فکرا رو بندازی دور و به‌جاش منطقی فکر کنی، انگار یه عینک جدید زدی که دنیا رو قشنگ‌تر می‌بینی. یه جمله‌ی باحالش اینه:

«زندگی پر از مشکلاته، ولی بدبختی اختیاریه.»

پیامش اینه که تو می‌تونی با کار کردن رو ذهنت، نه‌تنها حال بهتری داشته باشی، بلکه زندگی‌تو محکم‌تر و شادتر پیش ببری.

با این کتاب چی گیرت میاد؟

اگه این کتابو بخونی و راهکاراشو جدی بگیری، اینا منتظرتن:

• حال خوب و آرامش: کمتر اضطراب می‌کشی، کمتر غصه می‌خوری و عصبانیتت کمتر می‌شه.
• اعتمادبه‌نفس بیشتر: حس می‌کنی خودت رئیس زندگیتی و می‌تونی از پس هر چیزی بربیای.
• رابطه‌های بهتر: وقتی انتظارات عجیب از بقیه نداری، دعواها و دلخوریات کمتر می‌شن.
• قوی‌تر شدن: دیگه مشکلات زندگی نمی‌تونن راحت تو رو از پا دربیارن.
• شادی که می‌مونه: به‌جای حال خوب یه لحظه‌ای، یه جور شادی عمیق‌تر پیدا می‌کنی.

حالا که خوندیش، چی کار می‌تونی بکنی؟

الیس تو کتاب کلی ایده‌ی عملی ریخته که می‌تونی ازشون استفاده کنی:

• فکراتو زیر ذره‌بین ببر: هر وقت ناراحتی، بنویس چی تو سرته. مثلاً «همه باید منو قبول کنن». بعد از خودت بپرس: «واقعاً؟ چرا؟»
• با خودت گپ بزن: به‌جای فکرای بد، به خودت چیزای منطقی بگو. مثلاً «دوست دارم بقیه منو دوست داشته باشن، ولی اگه نداشته باشن، من بازم آدم باحالم.»
• نفس عمیق بکش: وقتی عصبی شدی، یه کم مکث کن، نفس بکش و فکراتو مرتب کن.
• دفترچه‌ی حال خوب درست کن: موقعیتایی که اذیتت کردن رو بنویس و ببین چه فکری تو رو به هم ریخت. بعد فکر بهترشو بنویس.
• صبور باش: هر روز یه کم رو این چیزا کار کن، انگار داری عضله‌ی ذهنتو قوی می‌کنی.

این کتاب به خوندنش می‌ارزه؟

صد درصد! این کتاب مثل یه مربی باحاله که نه‌تنها بهت انگیزه می‌ده، بلکه ابزارای واقعی می‌ذاره دستت که حالتو بهتر کنی. چرا باید بخونیش؟

• خیلی عملگراست: پر از راهکارای ساده که همین امروز می‌تونی شروع کنی.
• زبونش خودمونیه: الیس انگار داره باهات قهوه می‌خوره و گپ می‌زنه، یه کمم شوخی می‌کنه که حالتو باز کنه.
• ریشه‌ی علمی داره: این روش REBT سال‌هاست که به میلیون‌ها آدم کمک کرده.
• برای همه‌جور آدمیه: فرقی نمی‌کنه کجایی باشی یا چه مشکلی داشته باشی، این کتاب به کار میاد.

البته اگه دنبال حرفای عرفانی یا راه‌حلای جادویی یه‌شبه‌ای، شاید زیاد بهت نچسبه. این کتاب می‌خواد خودت دست به کار شی و رو خودت کار کنی. ولی اگه جدی دنبال حال بهتری، ارزششو داره.

چیزای مهم تو کتاب و یه کم درباره‌شون

کتاب 16 تا بخش (فصل) داره که هر کدوم یه تیکه از این پازل حال خوب رو بهت یاد می‌دن. چندتای باحالشون اینا هستن:

1. چطور خودمونو داغون می‌کنیم؟
   • ماجرا چیه؟ الیس می‌گه خودمون با فکرای چرت حالمونو خراب می‌کنیم، نه موقعیتای زندگی. یه روشی به اسم ABC داره: رویداد (A)، باور (B)، نتیجه (C). باورای بدته که تو رو به هم می‌ریزه.
   • حرف قشنگ: «تو خودتو ناراحت می‌کنی، نه بقیه.»
2. فکرای مسخره‌ای که باید بندازیم دور
   • ماجرا چیه؟ یه لیست از فکرای بدردنخور داره، مثل «باید همه منو دوست داشته باشن» یا «باید همیشه بهترین باشم». می‌گه اینا رو بندازی دور، انگار کوله‌بار سنگینی رو زمین گذاشتی.
   • حرف قشنگ: «بایدای تو دارن تو رو له می‌کنن. ولشون کن.»
3. چطور فکرای بدو بندازیم دور؟
   • ماجرا چیه؟ بهت یاد می‌ده فکرای چرت رو چطور گیر بندازی و با سوالای منطقی لهشون کنی. مثلاً «واقعاً همه باید منو دوست داشته باشن؟»
   • حرف قشنگ: «فکراتو زیر سوال ببر، حقیقت خودشو نشون می‌ده.»
4. عصبانیتو چطور جمع کنیم؟
   • ماجرا چیه؟ می‌گه عصبانیت از این میاد که فکر می‌کنی «فلانی نباید این‌جوری می‌کرد». اگه این فکر رو عوض کنی، آروم می‌مونی.
   • حرف قشنگ: «عصبانیت تو رو نمی‌سوزونه، تو رو می‌سوزونه.»
5. ترس و اضطرابو چطور بندازیم دور؟
   • ماجرا چیه؟ الیس می‌گه اضطراب از فکرای فاجعه‌بار میاد، مثل «اگه خراب کنم چی؟» اگه این فکرا رو بندازی دور، ترست آب می‌شه.
   • حرف قشنگ: «بدترین چیزی که فکرشو می‌کنی، معمولاً اون‌قدر بد نیست.»
6. چطور حال خوبو نگه داریم؟
   • ماجرا چیه؟ می‌گه حال خوب مثل یه گیاهه که باید هر روز بهش آب بدی. با تمرین هر روزه، می‌تونی همیشه حالتو خوب نگه داری.
   •  
   • حرف قشنگ: «حال خوب یه لحظه نیست، یه عادته.»

آلبرت الیس کیه؟

آلبرت الیس (1913-2007) یه روان‌شناس آمریکایی بود که انگار اومده بود دنیا رو از فکرای بد نجات بده. تو پیتسبورگ به دنیا اومد، تو نیویورک بزرگ شد و مدرک دکترینشو از دانشگاه کلمبیا گرفت. اون روش REBT رو ساخت که به آدما یاد می‌داد چطور حالشونو خودشون درست کنن. با اینکه خودش با بیماری و مشکلات خانوادگی دست‌وپنجه نرم کرد، تا آخر عمرش پر از انرژی بود و به آدما کمک می‌کرد. زبونش خودمونی و شوخ بود، انگار داشت باهات گپ می‌زد، نه درس می‌داد.

کجا زندگی می‌کرد؟

الیس بیشتر عمرشو تو نیویورک، مخصوصاً منهتن، گذروند. یه مؤسسه به اسم مؤسسه‌ی آلبرت الیس تو نیویورک راه انداخت که تا وقتی زنده بود، اونجا به آدما مشاوره می‌داد و درس می‌داد. نیویورک براش فقط خونه نبود، یه جورایی مرکز پخش ایده‌هاش بود.

کتابای دیگه‌ش چی‌ان؟

الیس کلی کتاب نوشته، بیشترشونم درباره‌ی اینه که چطور حالتو خوب کنی. چندتای باحالش اینا هستن:

• زندگی عاقلانه: یه راهنما برای زندگی با حال خوب.
• نمی‌ذارم کسی اعصابمو به هم بریزه: درباره‌ی اینکه چطور قوی باشی و نذاری چیزی اذیتت کنه.
• رابطه‌ی صمیمی درست کن: راهکارایی برای رابطه‌های بهتر.
• افسانه خودباوری: نقد این که چرا نباید خودتو فقط با نظر بقیه بسنجی.
• خوردن عاقلانه: درباره‌ی اینکه چطور با فکر غذا بخوری، نه با احساس.

اگه شرایطتت مثل این دوستای خیالین کتاب به دردت میخوره؟

کتاب پر از آدماییه که حالشون بد بوده، ولی با راهکارای الیس انگار دوباره متولد شدن:

• مثلا جری: بعد طلاق فکر می‌کرد دیگه هیچ‌کس نمی‌خوادش. ولی وقتی به خودش گفت «من ارزشمندم، حتی اگه تنها باشم»، زندگی‌ش رنگ گرفت.
• سارا: چون می‌خواست همیشه کامل باشه، همش مضطرب بود. وقتی یاد گرفت نقصاشو دوست داشته باشه، انگار نفسش باز شد.
• مایک: از حرف زدن جلوی جمع وحشت داشت، ولی وقتی به خودش گفت «اگه خراب کنم، کسی نمی‌میره»، شد یه سخنران درست‌حسابی.

چند تا حرف قشنگ دیگه:

• «شادی دست خودته، نه تو دست بقیه.»
• «زندگی مشکلاتشو داره، ولی تو می‌تونی انتخاب کنی بدبخت نشی.»
• «فکرای بدتو بنداز دور، دنیا قشنگ‌تر می‌شه.»