گروه آموزشی قله

بخش اول: مایکل جی. گلب، مربی خلاقیت و نبوغ

مایکل جی. گلب، نویسنده، سخنران و مربی خلاقیت، یکی از برجسته‌ترین چهره‌های حوزه‌ی خودیاری و توسعه‌ی فردی است. او که در زمینه‌ی روان‌شناسی و مدیریت تحصیل کرده، بیش از سه دهه را به مطالعه‌ی نبوغ و خلاقیت اختصاص داده است. گلب بنیان‌گذار شرکت High Performance Learning است و کارگاه‌های آموزشی‌اش برای شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، نایک و والت دیزنی برگزار شده است. او همچنین در نشریاتی مانند فوربز، واشنگتن‌پست و شیکاگو سان‌تایمز مورد توجه قرار گرفته و به‌عنوان یکی از پیشگامان آموزش تفکر خلاق شناخته می‌شود.

گلب در نگارش «چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم» از علاقه‌ی شخصی‌اش به لئوناردو داوینچی، نقاش، مخترع، مهندس و دانشمند رنسانس، الهام گرفته است. او با مطالعه‌ی یادداشت‌ها، نقاشی‌ها و اختراعات داوینچی، هفت اصل کلیدی را استخراج کرده که به باور او، پایه‌های نبوغ این هنرمند چندوجهی را تشکیل می‌دهند. گلب معتقد است که این اصول، که از کنجکاوی سیری‌ناپذیر تا تفکر کل‌نگر را در بر می‌گیرند، برای هر فردی قابل‌اجرا هستند. او می‌نویسد: «نبوغ داوینچی نه‌تنها در استعداد او، بلکه در روش تفکرش نهفته بود.» این دیدگاه، پایه‌ی کتاب و رویکرد گلب به آموزش خلاقیت است. گلب با آثار دیگری مانند «کتاب تمرین چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم» و «نوآوری مانند ادیسون» نیز به توسعه‌ی این مفاهیم ادامه داده است.

بخش دوم: ساختار و محتوای «چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم»

کتاب «چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم» در 304 صفحه و چندین فصل تنظیم شده که هر فصل به یکی از هفت اصل نبوغ داوینچی اختصاص دارد. عنوان فرعی کتاب، «هفت قدم تا نبوغ»، نشان‌دهنده‌ی رویکرد عملی آن است که خوانندگان را به تمرین روزانه‌ی این اصول برای پرورش خلاقیت و تفکر چندجانبه تشویق می‌کند. گلب کتاب را با معرفی زندگی و آثار داوینچی آغاز می‌کند، از نقاشی‌های معروفی مانند «مونالیزا» و «شام آخر» تا اختراعاتی مانند ماشین پرنده و طرح‌های مهندسی. او تأکید می‌کند که داوینچی نه‌تنها یک هنرمند، بلکه یک دانشمند، فیلسوف و مخترع بود که کنجکاوی و تفکرش، او را به نماد رنسانس تبدیل کرد.

هفت اصل کلیدی که گلب معرفی می‌کند عبارت‌اند از:

• کنجکاوی (Curiosità): کنجکاوی سیری‌ناپذیر به زندگی و یادگیری.
• تجربه‌اندوزی (Dimostrazione): یادگیری از طریق تجربه و آزمون‌وخطا.
• توجه به حواس (Sensazione): تقویت حواس برای مشاهده‌ی دقیق‌تر جهان.
• پذیرش ناشناخته‌ها (Sfumato): پذیرش ابهام و عدم قطعیت.
• تفکر کل‌نگر (Arte/Scienza): تعادل بین هنر و علم، منطق و تخیل.
• توجه به جسم (Corporalità): هماهنگی ذهن و بدن از طریق سلامت جسمانی.
• ارتباط (Connessione): درک ارتباط بین همه‌چیز و تفکر سیستمی.

هر فصل با داستان‌هایی از زندگی داوینچی، مثال‌های مدرن و تمرین‌های عملی همراه است. برای مثال، در فصل «کنجکاوی»، گلب از یادداشت‌های داوینچی که شامل هزاران سؤال درباره‌ی طبیعت و جهان بود، سخن می‌گوید و خوانندگان را به نوشتن 100 سؤال درباره‌ی زندگی‌شان تشویق می‌کند. در فصل «توجه به حواس»، او تمرین‌هایی مانند «نقاشی ذهن» را پیشنهاد می‌دهد که در آن خوانندگان باید یک شیء را با تمام جزئیات توصیف کنند. این تمرین‌ها، که ریشه در روش‌های داوینچی دارند، کتاب را به منبعی کاربردی برای پرورش خلاقیت تبدیل کرده‌اند.

بخش سوم: اصول موفقیت و خلاقیت در «چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم»

گلب در این کتاب، هفت اصل داوینچی را به‌عنوان پایه‌های نبوغ معرفی می‌کند که هر فرد می‌تواند با تمرین آن‌ها، تفکر خلاق و چندجانبه‌اش را تقویت کند. این اصول، که ترکیبی از روان‌شناسی، فلسفه و معنویت هستند، شامل موارد زیر هستند:

• کنجکاوی (Curiosità): گلب معتقد است که کنجکاوی، موتور محرک نبوغ است. داوینچی با پرسیدن سؤالاتی مانند «چرا آسمان آبی است؟» یا «چگونه پرندگان پرواز می‌کنند؟» ذهنش را گسترش داد. گلب خوانندگان را به پرورش کنجکاوی از طریق سؤال‌پرسی مداوم و مطالعه‌ی گسترده تشویق می‌کند.
• تجربه‌اندوزی (Dimostrazione): داوینچی به جای پذیرش کورکورانه‌ی باورها، از طریق تجربه و آزمایش به حقیقت می‌رسید. گلب پیشنهاد می‌کند که خوانندگان باورهایشان را آزمایش کنند و از شکست به‌عنوان فرصتی برای یادگیری استفاده کنند.
• توجه به حواس (Sensazione): داوینچی با مشاهده‌ی دقیق طبیعت و تقویت حواسش، جزئیاتی را می‌دید که دیگران نادیده می‌گرفتند. گلب تمرین‌هایی مانند گوش دادن آگاهانه یا توصیف یک منظره را برای تقویت حواس پیشنهاد می‌دهد.
• پذیرش ناشناخته‌ها (Sfumato): داوینچی با پذیرش ابهام و تناقض، خلاقیتش را آزاد کرد. گلب خوانندگان را به پذیرش عدم قطعیت و تمرین ذهن‌آگاهی برای مدیریت اضطراب دعوت می‌کند.
• تفکر کل‌نگر (Arte/Scienza): داوینچی بین هنر و علم تعادل برقرار می‌کرد. گلب خوانندگان را به ترکیب منطق و تخیل، مانند استفاده از نقشه‌های ذهنی، تشویق می‌کند.
• توجه به جسم (Corporalità): داوینچی با ورزش و رژیم غذایی سالم، ذهن و بدنش را هماهنگ نگه می‌داشت. گلب تمرین‌هایی مانند یوگا و پیاده‌روی را برای تقویت سلامت جسمانی پیشنهاد می‌دهد.
• ارتباط (Connessione): داوینچی همه‌چیز را به‌هم‌پیوسته می‌دید. گلب خوانندگان را به جست‌وجوی الگوها و ارتباطات در زندگی‌شان دعوت می‌کند، مانند ترسیم شبکه‌های ایده.

این اصول با داستان‌هایی از زندگی داوینچی، مانند طراحی ماشین پرنده یا نقاشی «مونالیزا»، و مثال‌های مدرن، مانند نوآوری‌های استیو جابز، پشتیبانی می‌شوند. گلب همچنین از تحقیقات روان‌شناسی، مانند تأثیر مشاهده‌ی دقیق بر خلاقیت، برای اعتباربخشی به پیام‌هایش استفاده می‌کند.

بخش چهارم: نقش داستان‌سرایی و سبک نگارش

یکی از نقاط قوت «چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم»، استفاده‌ی گلب از داستان‌سرایی برای انتقال مفاهیم است. او با روایت داستان‌هایی از زندگی داوینچی، مانند زمانی که ساعت‌ها به پرواز پرندگان خیره می‌شد تا ماشین پرنده طراحی کند، اصول را ملموس می‌کند. گلب همچنین از داستان‌های مشتریانش و افراد مدرن، مانند یک مدیر که با تمرین کنجکاوی، کسب‌وکارش را متحول کرد، استفاده می‌کند. این داستان‌ها، درس قدرت تفکر خلاق را به‌خوبی منتقل می‌کنند.

سبک نگارش گلب، روان، انگیزشی و پر از جملات قصار است. او از عباراتی مانند «نبوغ، تمرین کنجکاوی است» یا «هر روز فرصتی برای بیدار کردن داوینچی درونت» استفاده می‌کند که خوانندگان را به تأمل و اقدام ترغیب می‌کند. گلب همچنین از پرسش‌های تأمل‌برانگیز مانند «آخرین باری که از خودت سؤالی عمیق پرسیدی، کی بود؟» برای درگیر کردن خوانندگان بهره می‌برد. تمرین‌های عملی، مانند نوشتن 100 سؤال یا ترسیم نقشه‌ی ذهنی، کتاب را به راهنمایی کاربردی تبدیل کرده‌اند. این سبک، کتاب را برای خوانندگان با هر پیشینه‌ای، از دانشجویان تا مدیران، جذاب و قابل‌فهم می‌کند.

بخش پنجم: اهمیت کتاب برای زندگی مدرن

«چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم» در دنیای مدرن، که خلاقیت و نوآوری به‌عنوان مهارت‌های ضروری در کار و زندگی شناخته می‌شوند، اهمیتی ویژه دارد. گلب در این کتاب، به خوانندگان می‌آموزد که چگونه با پرورش کنجکاوی، تفکر کل‌نگر و پذیرش ناشناخته‌ها، از پتانسیل‌های نهفته‌ی ذهنشان استفاده کنند. این پیام، به‌ویژه برای افرادی که در محیط‌های رقابتی کار می‌کنند یا در جست‌وجوی رشد شخصی هستند، الهام‌بخش است.

کتاب برای کارآفرینان، هنرمندان، معلمان و هر کسی که می‌خواهد خلاقیتش را تقویت کند، راهگشاست. برای مثال، اصل «تفکر کل‌نگر» به کارآفرینان کمک می‌کند تا بین ایده‌های خلاقانه و استراتژی‌های منطقی تعادل برقرار کنند. اصل «توجه به حواس» نیز برای هنرمندان و نویسندگان، ابزاری برای مشاهده‌ی دقیق‌تر جهان فراهم می‌کند. گلب می‌نویسد: «هر فرد می‌تواند داوینچی درونش را بیدار کند.» این دیدگاه، با نیازهای مدرن برای خودشناسی و نوآوری هم‌خوانی دارد.

در مقایسه با دیگر آثار در حوزه‌ی خلاقیت، مانند «ایده عالی مستدام» اثر چیپ و دن هیث که بر ارائه‌ی ایده‌ها تمرکز دارد یا «راز» اثر راندا برن که بر قانون جذب تأکید می‌کند، «چگونه مانند لئوناردو داوینچی فکر کنیم» رویکردی جامع‌تر و متمرکز بر پرورش ذهن دارد. این کتاب، با ترکیب تاریخ، روان‌شناسی و تمرین‌های عملی، برای خوانندگانی که به دنبال تحول فکری هستند، متمایز است. همچنین، در مقایسه با کتاب‌هایی مانند «تفکر سریع و کند» اثر دانیل کانمن، این کتاب عملی‌تر و الهام‌بخش‌تر است.