گروه آموزشی قله

این کتاب اصلاً درباره‌ی چیه؟

فکر کن یه روز بد داشتی: رئیست سرت داد زده، دوستت پیامتو جواب نداده، حس می‌کنی دنیا روی سرت خراب شده. آلبرت الیس می‌گه این اتفاقا نیستن که تو رو داغون می‌کنن؛ بلکه فکرایی‌ان که توی سرت درباره‌شون می‌سازی. مثلاً اگه با خودت بگی «حتماً من آدم مزخرفی‌ام که رئیس این‌طوری باهام حرف زد»، خودتو پرت کردی ته یه چاه تاریک. اما اگه بگی «خب، رئیس حالش خوب نبود. منم که خدا نیستم همه‌چیزو درست کنم»، یک‌دفعه می‌بینی حالت بهتره.

این کتاب پر از همین جور راهکاراست؛ کمک‌ت می‌کنه فکرای سمی رو بریزی دور و جای اونا فکرای منطقی‌تر و حال‌خوب‌کن بچینی.

الیس با زبونی خودمونی، و گاهی یه کم شوخی، بهت می‌گه که تو خودت رئیس احساساتی. می‌تونی از هر موقعیت سختی، یه فرصت برای قوی‌تر شدن بسازی. یه جا تو کتاب می‌گه:

«هیچ‌کس نمی‌تونه تو رو ناراحت کنه، مگر اینکه خودت اجازه بدی.»

انگار یه دوست رک و صادقه که می‌گه: «هی، خودتو جمع کن! تو از این موقعیت قوی‌تری!» پر از مثال واقعی و تمرین کاربردیه که از همین امروز می‌تونی امتحانشون کنی.

این کتاب برای کیه؟

برای هرکسی که دلش می‌خواد حالش بهتر بشه. فرقی نمی‌کنه کی باشی یا چی پشت‌سر گذاشتی:

• اگه غصه‌داری یا زود عصبی می‌شی: کتاب پر از راهکار برای مدیریت اضطراب، غم، عصبانیت و احساسات سنگینه.
• اگه عاشق کتابای خودیاری‌ای: این یکی رو از دست نده؛ یه کلاس کاملِ حال خوبه.
• اگه الان تو شرایط سختی هستی: تازه از رابطه‌ا‌ی جدا شدی؟ کارت رو از دست دادی؟ حس می‌کنی گم شدی؟ این کتاب مثل چراغ راهته.
• اگه دنبال قوی‌تر شدن تو زندگی‌ای: چه دانشجویی، چه بازنشسته، این کتاب برای تو نوشته شده.

خلاصه: اگه می‌خوای کنترل حال‌و‌هوات دست خودت باشه، این کتاب مال توئه.

کتاب چی می‌خواد بهت بگه؟

الیس یه حرف ساده ولی عمیق داره: تو تصمیم می‌گیری چی حالتو خراب کنه. نه رئیس بدعنق، نه ترافیک، نه حتی یه خبر بد. اگه به فکرای غیرمنطقی مثل «باید همه منو دوست داشته باشن» یا «اگه اشتباه کنم، فاجعه‌ست» پر و بال ندی، قوی‌تر می‌شی. اون می‌گه:

«زندگی پر از مشکله، ولی بدبختی اختیاریه.»

با کار کردن روی طرز فکر، نه‌تنها حالت بهتر می‌شه، بلکه زندگی‌ت هم محکم‌تر و شادتر پیش می‌ره.

با این کتاب چی گیرت میاد؟

اگه کتابو بخونی و جدی بگیریش، اینا رو به‌دست میاری:

• حال بهتر و آرامش بیشتر: اضطراب و غم و عصبانیت کم‌تر می‌شن.
• اعتمادبه‌نفس بیشتر: حس می‌کنی کنترل زندگی‌ت دست خودته.
• رابطه‌های سالم‌تر: وقتی انتظارات غیرواقعی از بقیه نداشته باشی، دعواها کم‌تر می‌شن.
• قدرت درونی بیشتر: مشکلات، دیگه راحت از پا درت نمی‌آرن.
• شادی موندگارتر: نه شادی لحظه‌ای، بلکه یه حس عمیق و موندگار.

حالا که خوندیش، باید چی کار کنی؟

الیس کلی ایده‌ی عملی می‌ده که می‌تونی همین حالا ازشون استفاده کنی:

• فکراتو زیر ذره‌بین ببر: هر وقت ناراحتی، بنویس چی تو سرت می‌گذره. بعد از خودت بپرس: «واقعاً این فکر درسته؟»
• با خودت حرف بزن: مثلاً بگو: «دوست دارم همه دوستم داشته باشن، ولی اگه نداشته باشن هم دنیا تموم نمی‌شه.»
• نفس بکش و فکر کن: قبل از اینکه عکس‌العمل نشون بدی، یه مکث کن.
• دفترچه‌ی حال خوب داشته باش: موقعیت‌های ناراحت‌کننده رو بنویس و ببین چه فکری اذیتت کرده. فکر بهتری براش پیدا کن.
• تمرین، تمرین، تمرین: مثل ورزش ذهنیه؛ هر چی بیشتر تمرین کنی، قوی‌تر می‌شی.

این کتاب ارزش خوندن داره؟

قطعاً! این کتاب مثل یه مربی باحال و رک هست که نه‌تنها انگیزه می‌ده، بلکه ابزارای واقعی و مؤثر هم دستت می‌ده.

• خیلی عملیه: پر از تمرین و راهکارای ساده‌ست.
• زبونش خودمونیه: حرفاش شبیه گپ با یه دوست دلسوزه.
• ریشه‌ی علمی داره: روش REBT سال‌هاست که کارایی‌ش ثابت شده.
• برای همه‌ست: مهم نیست چند سالته یا کجای دنیایی.

البته، اگه دنبال جادو یا فرمول یه‌شبه‌ای، شاید باهاش حال نکنی. چون این کتاب می‌خواد خودت آستینو بالا بزنی و کار کنی. ولی اگه جدی دنبال بهتر شدنی، این کتاب یه گنج واقعیه.

چند بخش مهم از کتاب

کتاب ۱۶ تا فصل داره، ولی این چندتا خیلی مهم و باحالن:

۱. چطور خودمونو داغون می‌کنیم؟

الیس می‌گه این خودمونیم که با فکرای اشتباه، حال خودمونو خراب می‌کنیم. با روشی به اسم ABC یاد می‌گیری چطور بین اتفاق، باور، و نتیجه فرق بذاری.

«تو خودتو ناراحت می‌کنی، نه بقیه.»

۲. فکرای مسخره‌ای که باید بندازیم دور

مثلاً: «باید همه دوستم داشته باشن» یا «باید همیشه بی‌نقص باشم». وقتی اینا رو ول کنی، سبک می‌شی.

«بایدای تو دارن له‌ت می‌کنن. بندازشون دور.»

۳. چطور فکرای بدو حذف کنیم؟

یاد می‌گیری چطور با سوال پرسیدن، فکرای اشتباه رو خنثی کنی. مثلاً: «اگه یکی دوستم نداشته باشه، یعنی چی؟ واقعاً فاجعه‌ست؟»

«فکراتو زیر سوال ببر، حقیقت خودش معلوم می‌شه.»

۴. عصبانیتتو جمع کن

می‌گه عصبانیت از توقعای بی‌جا میاد. وقتی فکر کنی بقیه باید همیشه درست رفتار کنن، زود آتیش می‌گیری. این فکرا رو باید ول کنی.

«عصبانیت تو رو نمی‌سوزونه، تو رو می‌سوزونه.»

۵. ترس و اضطرابو کم کن

ترسات از فکرای فاجعه‌باره. وقتی یاد بگیری بزرگشون نکنی، می‌ریزن پایین.

«بدترین چیزی که فکر می‌کنی، معمولاً اون‌قدر بد نیست.»

۶. چطور حال خوبو حفظ کنیم؟

حال خوب نیاز به تمرین داره؛ یه عادت ساختنیه.

«حال خوب یه لحظه نیست، یه عادته.»

آلبرت الیس کی بود؟

آلبرت الیس (1913–2007) یه روان‌شناس آمریکاییه که پایه‌گذار روش REBT بود؛ یعنی «رفتاردرمانی عقلانی هیجانی». با وجود اینکه خودش کلی چالش تو زندگی داشت، همیشه پُرانرژی و اهل کمک به مردم بود. روشش اینه که به‌جای قربانی بودن، باید مسئول ذهن و احساسات خودت باشی. زبونش خودمونی بود و حرفاش مثل گپ زدن با یه دوست می‌موند.