تست: آیا روزهای تعطیل به شما سخت می‌گذرد؟
- بدون دیدگاه
روزای تعطیل برای خیلیا مثل یه رویای قشنگه، ولی وقتی می‌رسه، یه عده انگار نمی‌دونن باهاش چیکار کنن! یه جورایی حس می‌کنن باید یه کار مفید انجام بدن وگرنه انگار وقتمون تلف شده. این حس رو کارن هورنای، روان‌شناس معروف، «استبداد بایدها» می‌گه: باید این کارو کنم، باید اون کارو کنم، نباید وقتمو هدر بدم! این تست بهت کمک می‌کنه ببینی آیا تو هم دچار «روان‌رنجوری روزهای تعطیل» هستی یا می‌تونی با خیال راحت از تعطیلیت لذت ببری. یه پرسشنامه ۱۰ تایی داریم که چک می‌کنه تو روزای تعطیل چقدر آروم و راحتی یا بی‌قراری. حتی می‌تونی از یه دوست صمیمی بخوای این سؤالا رو برات جواب بده تا ببینی اونا تو رو چطور می‌بینن!
یه کم درباره نتیجه‌ها
این تست که از تحلیل‌های بالینی و ایده‌های کارن هورنای الهام گرفته، نشون می‌ده چقدر تو روزای تعطیل می‌تونی آروم باشی. اگه امتیازت بالا بود (۸ یا بیشتر)، یعنی تو دچار «روان‌رنجوری روزهای تعطیل» هستی و روزای بیکار برات مثل یه کابوسه! اگه امتیازت پایین بود (۷ یا کمتر)، یعنی تو حسابی بلدی از اوقات فراغتت لذت ببری و تعطیلی برات یه فرصت باحاله.
چرا این سؤال‌ها مهمن؟
هر کدوم از این ۱۰ سؤال یه جنبه از رابطه‌ات با اوقات فراغت رو چک می‌کنه:
- تلف کردن وقت: اگه حس می‌کنی وقت تلف کردن گناهه، یعنی تحت فشار «بایدها»یی.
- لذت از کار بیشتر از تفریح: اگه کار برات از تفریح شیرین‌تره، یعنی تعطیلی اذیتت می‌کنه.
- بی‌صبری: اگه همیشه بی‌قراری، یعنی نمی‌تونی آروم بشینی و از لحظه لذت ببری.
- نیاز کمتر به تفریح: اگه فکر می‌کنی تفریح زیادی لازم نداری، یعنی به کار عادت کردی.
- لذت از سرعت: اگه از کارای سریع و پرهیجان خوشت میاد، یعنی بیکاری کلافه‌ات می‌کنه.
- ناراحتی از سفر طولانی: اگه تو سفرای طولانی حوصله‌ات سر می‌ره، یعنی از بی‌فعالیتی می‌ترسی.
- لذت از برنده شدن: اگه تو بازی هم باید برنده شی، یعنی حس رقابت تو روزای تعطیلم باهاته.
- فعالیت‌های پرتمرکز: اگه عاشق کارایی هستی که کل حواستو می‌گیره، یعنی از بیکاری فراری‌ای.
- قاطعیت: اگه خودتو قاطع می‌دونی، ممکنه تو تعطیلاتم دنبال کنترل اوضاع باشی.
- مشکل در پیدا کردن فعالیت: اگه تو بیکاری نمی‌دونی چیکار کنی، یعنی تعطیلی برات چالش بزرگیه.
نظر متخصصان
کارن هورنای می‌گه خیلی از ما به‌خاطر سرعت زیاد زندگی و فشار جامعه، حس می‌کنیم باید همیشه مشغول باشیم. این باعث می‌شه تو روزای تعطیل به‌جای لذت بردن، استرس بگیریم که «حالا چیکار کنم؟». پژوهشگرا هم دیدن کسایی که این حس رو دارن، معمولاً نمی‌تونن اوقات فراغتشون رو بدون برنامه پر کنن و این باعث بی‌قراریشون می‌شه. به این حس می‌گن «روان‌رنجوری روزهای تعطیل» که سندور فرنزی هم قبلاً درباره‌ش حرف زده.
راهکارها
اگه امتیازت بالاست (۸ یا بیشتر):
- یه روز تعطیل رو بدون هیچ برنامه‌ای بگذرون. فقط بذار زمان خودش بگذره و نگران نباش.
- یه فعالیت آروم مثل یوگا، پیاده‌روی طولانی یا آشپزی مفصل رو امتحان کن که ذهنت رو آزاد کنه.
- صبحانه‌تو دیرتر بخور و به خودت اجازه بده تنبلی کنی. اینو وقت تلف شده نبین، بلکه یه جور شارژ باتری بدون!
اگه امتیازت پایینه (۷ یا کمتر):
- همین‌جوری ادامه بده! فقط گاهی یه فعالیت جدید مثل یه سرگرمی گروهی امتحان کن تا تعطیلیات متنوع‌تر شه.
- یه لیست از کارای باحالی که دوست داری تو تعطیلات انجام بدی بنویس تا همیشه آماده باشی.
- به دوستایی که تو تعطیلات کلافه‌ن کمک کن تا اونا هم از اوقات فراغتشون لذت ببرن.
راهکارهای اضافی
- آرامش رو تمرین کن: هر روز ۱۰ دقیقه مدیتیشن یا تنفس عمیق انجام بده تا عادت کنی بی‌فعالیتی رو بپذیری.
- یه سرگرمی بدون هدف پیدا کن: مثلاً نقاشی، باغبونی یا کتاب خوندن بدون اینکه بخوای حتماً چیزی به دست بیاری.
- با دوستا وقت بگذرون: یه دورهمی ساده راه بنداز تا تعطیلاتت پر از خنده و خاطره شه.
یه نکته آخر
تعطیلات مثل یه بوم نقاشی خالیه که می‌تونی روش هر رنگی دوست داری بکشی. لازم نیست حتماً پرش کنی با کارای مفید! تو مثل یه مسافری هستی که تو یه جزیره قشنگ گم شدی. به‌جای اینکه دنبال نقشه باشی، فقط بشین و از منظره لذت ببر. با یه کم تمرین، می‌تونی روزای تعطیلت رو به بهترین خاطره‌ها تبدیل کنی!
